- Uczestnik gdańskiego Marszu Równości z 2019 roku został oskarżony o popełnienie przestępstwa z art. 196 k.k. („Kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”).
- Podstawą wniesienia aktu oskarżenia był fakt, że oskarżony w czasie zgromadzenia ubrany był w t-shirt z nadrukiem przedstawiającym wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej w aureoli w kolorach tęczy, jedzącej banana.
- Sprawa toczyła się przed Sądem Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku.
- Przedstawiciel Instytutu Spraw Społecznych, adw. Marcin Pawelec-Jakowiecki, realizujący program Monitoringu Wolności Słowa, przedstawił w tej sprawie opinię przyjaciela sądu, amicus curiae. Wskazał w niej na prowolnościową wykładnię interpretacji art. 196 k.k., która w opinii fundacji znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie.
- W opinii wskazano na kontekst polityczno-społeczny funkcjonowania w polskich realiach mniejszości LGBT+ nieposiadającej pełni praw obywatelskich oraz systemowo dyskryminowanej.
- W odniesieniu do innych spraw sądowych, które miały miejsce w niedalekiej przeszłości w Polsce, przedstawiciel fundacji przedstawił stanowisko, że symbol flagi społeczności LGBT+ zestawiony z jakimkolwiek innym przedmiotem nie stanowi dla tego przedmiotu znieważenia.
- W opinii wskazano również na fakt, że wizerunek na koszulce oskarżonego był krytycznym komentarzem do próby cenzurowania kultowego dzieła polskiej sztuki współczesnej, czyli Sztuki konsumpcyjnej Natalii L.L. W geście protestu przeciwko usunięciu tego dzieła z wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie na polskim Instagramie powstał #bananaselfie, pod którym znaleźć można zdjęcia osób jedzących banany.
- Jak potwierdził w mowie końcowej sam oskarżony, jego koszulka była również aktem solidarności z aktywistkami, które rozkleiły naklejki z wizerunkiem Tęczowej Maryi w Płocku, za co również zostały oskarżone o obrazę uczuć religijnych (i prawomocnie uniewinnione).
- Sąd przychylił się do opinii przedstawiciela Instytutu Spraw Społecznych odnoszącej się do niej w ustnym uzasadnieniu wyroku uniewinniającego oskarżonego od zarzucanego mu czynu. Wyrok zapadł 3 marca 2022 r. i jest nieprawomocny. Spodziewamy się apelacji!
POBIERZ pełną treść opinii przyjaciela sądu
WESPRZYJ Monitoring Wolności Słowa
OBEJRZYJ relację z rozprawy:
[1] “Maryjka z bananem – protest przeciw cenzurze kończy się w sądzie“ – OKO.press
[2] “Obraza uczuć religijnych? Proces o Tęczową Maryjkę z bananem w Gdańsku“ – OKO.press